HELLAS RADIO24
τίνος πρόκειται.Τα cookies άρχισαν να απασχολούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης από το 2000 εξαιτίας του θέματος της παραβίασης των προσωπικών δεδομένων στο Internet και η συζήτηση βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη. Από την άλλη, τα cookies παρέχουν δυνατότητες που κάνουν πολύ ευκολότερη την πλοήγηση στο Web. Οι σχεδιαστές όλων σχεδόν των μεγάλων Web sites τα χρησιμοποιούν επειδή παρέχουν μια καλύτερη εμπειρία για τους χρήστες και κάνουν πολύ εύκολη υπόθεση την συγκέντρωση λεπτομερειακών πληροφοριών σχετικά με τους επισκέπτες ενός site. Aν έχετε τρομοκρατηθεί ως προς την χρήση των cookies από τα μέσα ενημέρωσης, τότε πρέπει να ξέρετε ότι η πλειοψηφία των δικτυακών τόπων χρησιμοποιούν cookies.
Aν χρησιμοποιείτε το Facebook ή το Twitter ή κάποια άλλη ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης, τότε έχετε πιθανώς δώσει περισσότερες πληροφορίες για δημοσιότητα σχετικά με τον εαυτό σας από ό,τι παρέχει οποιοδήποτε cookie. Επιπλέον, εάν χρησιμοποιείτε τον Internet Explorer από την Microsoft, τότε πρέπει να ξέρετε ότι έχει ένα ελάττωμα που επιτρέπει να σας παρακολουθούν χωρίς την άδειά σας.
Τα cookies δεν είναι προγράμματα και, συνεπώς, δεν μπορούν να εκτελεσθούν όπως εκτελούνται τα προγράμματα. Για τον λόγο αυτό, δεν μπορούν να συγκεντρώσουν πληροφορίες από μόνα τους. Ούτε μπορούν να συγκεντρώσουν κάποιες προσωπικές πληροφορίες για εμάς από το μηχάνημά μας. Ένας έγκυρος ορισμός για ένα cookie είναι ο εξής:
Ένα cookie είναι ένα κομμάτι κειμένου που ένας Web server μπορεί να αποθηκεύσει στον σκληρό δίσκο ενός χρήστη.
Τα cookies δίνουν την δυνατότητα σ’ ένα web site να αποθηκεύσει πληροφορίες στο μηχάνημα ενός χρήστη και να τις ανακτήσει αργότερα. Αυτά τα κομμάτια πληροφοριών αποθηκεύονται ως ζευγάρια ονόματος-τιμής (name-value pairs).
Τα cookies είναι μικρά "αρχεία" που περιέχουν πληροφορίες τις οποίες χρησιμοποιούν οι ιστοσελίδες για την αναγνώρισή σας. Όταν κάνετε login, ένα Cookie καταγράφει τα στοιχεία σας, έτσι ώστε η ιστοσελίδα να γνωρίζει ότι έχετε κάνει login από κάποιον υπολογιστή. Παράλληλα μπορούν να χρησιμεύσουν και για άλλες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα αν σε κάποια σελίδα έχετε αλλάξει skin ή κάποιες συγκεκριμένες ρυθμίσεις του προφίλ σας ώστε να τα θυμάται ή σε περιπτώσεις ψηφοφορίας να μην επιτρέπουν την διπλή ψήφο και άλλες αντίστοιχες μικρές χρηστικές λειτουργίες, όπως την αναγνώρισή μας από τα ίδια web sites την επόμενη φορά που θα βρεθούμε στις ιστοσελίδες τους (πότε μπήκε ο χρήστης online ή πότε έγινε η τελευταία επίσκεψή του).
Παρ' όλ' αυτά, πλέον τα cookies αποτελούν ένα από τα ακανθώδη θέματα του Ιντερνέτ που έχουν να κάνουν με τα προσωπικά δεδομένα και το προσωπικό απόρρητο των χρηστών του διαδικτύου. Αυτό, γιατί τα cookies είναι δεδομένα που αποθηκεύονται σε μικρά αρχεία κειμένου (text files) στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή μας καθώς εμείς περιηγούμαστε ανέμελοι σε διάφορους δικτυακούς τόπους. Τα στοιχεία που περιέχει ένα cookie είναι ο αριθμός αναγνώρισής του (κωδικός), το url του web site που το δημιουργεί, η ημερομηνία δημιουργίας του, η ημερομηνία διαγραφής του, κλπ.
Μαζί με την δημιουργία ενός cookie στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή μας, ο web server του δικτυακού τόπου που μας το έστειλε, δημιουργεί μια καταχώριση (εγγραφή) σε μια δική του βάση δεδομένων με τον αριθμό αναγνώρισης του cookie. Στην ουσία, δηλαδή, αναγνωρίζει τον υπολογιστή στον οποίο δημιουργήθηκε. Έτσι, την επόμενη φορά που θα βρεθούμε στον ίδιο δικτυακό τόπο, ο browser μας θα ελέγξει τα cookies που έχει δημιουργήσει στον υπολογιστή μας αυτός ο δικτυακός τόπος και θα ενημερώσει κατάλληλα τον web server. Ο server, με την σειρά του, θα δει τον αριθμό αναγνώρισης του cookie και θα αναζητήσει στην δική του βάση δεδομένων τα παλαιότερα στοιχεία σχετικά με προηγούμενες επισκέψεις μας στον ίδιο δικτυακό τόπο.
Θα μπορέσει έτσι να προσαρμόσει αυτόματα τις ιστοσελίδες που βλέπουμε ώστε να εμφανίζουν πράγματα που μας ενδιαφέρουν περισσότερο, όπως νέες κυκλοφορίες προϊόντων, εκπτώσεις σε είδη ή σε υπηρεσίες που προσφέρει, κλπ. Αυτός είναι και ο λόγος που διαφορετικοί χρήστες, ενώ επισκέπτονται το ίδιο site, μπορεί να βλέπουν εντελώς διαφορετικά πράγματα. Τα στοιχεία που συγκεντρώνονται με την βοήθεια των cookies, εκτός από την αυτόματη προσαρμογή του περιεχομένου των ιστοσελίδων για τον κάθε χρήστη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για στατιστικούς λόγους ή και για να πωληθούν σε διαφημιστικές εταιρείες αλλά και αλλού.
ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΝΕΟ ΤΑ COOKIES; ΓΙΑΤΙ ΟΛΟΣ ΑΥΤΟΣ Ο ΝΤΟΡΟΣ;
Ίσως να αναρωτιέστε γιατί υπάρχει τόσος θόρυβος στα μέσα ενημέρωσης σχετικά με τα cookies και την ιδιωτικότητα (privacy) στο Internet. Είδαμε ότι τα cookies είναι αθώα αρχεία κειμένου καθώς και ότι παρέχουν πολλές χρήσιμες δυνατότητες στο Web.
Υπάρχουν δύο πράγματα που έχουν προκαλέσει αυτήν την σφοδρή αντίδραση για τα cookies:
Το πρώτο είναι κάτι που βασανίζει τους καταναλωτές για δεκαετίες. Ας υποθέσουμε ότι αγοράζουμε κάτι από έναν παραδοσιακό κατάλογο ταχυδρομικών παραγγελιών. Η εταιρεία που διαχειρίζεται τον κατάλογο κατέχει το όνομά μας, την διεύθυνσή μας και τον αριθμό τηλεφώνου μας από την παραγγελία μας και γνωρίζει επίσης τι προϊόντα έχουμε αγοράσει. Μπορεί να πουλήσει τις πληροφορίες αυτές σ’ άλλους που, με την σειρά τους, ίσως είναι πρόθυμοι να πουλήσουν παρόμοια προϊόντα σε μας. Αυτό είναι το καύσιμο που κάνει δυνατή την λειτουργία του telemarketing και του junk mail (διαφημιστική αλληλογραφία).
Ένα Web site μπορεί να παρακολουθεί (καταγράφει) όχι μόνο τις αγορές μας αλλά επίσης και τις σελίδες που διαβάζουμε, τις διαφημίσεις στις οποίες κάνουμε κλικ και ούτω καθεξής. Αν αγοράσουμε κάτι και καταχωρήσουμε το όνομα και την διεύθυνσή μας, το site ίσως είναι σε θέση να γνωρίζει πολύ περισσότερα για μας απ’ ό,τι μια παραδοσιακή εταιρεία ταχυδρομικών παραγγελιών. Αυτό κάνει το targeting (στόχευση) πολύ πιο ακριβές αλλά και πολλούς ανθρώπους να μην αισθάνονται άνετα.
Διαφορετικά sites ακολουθούν διαφορετικές πολιτικές. Ένα web site μπορεί να ακολουθεί μια αυστηρή πολιτική ιδιωτικότητας (privacy policy) και να μην πουλάει ούτε να κοινοποιεί προσωπικές πληροφορίες για τους αναγνώστες του. Μπορούμε να συγκεντρώσουμε πληροφορίες και να τις διανείμουμε. Για παράδειγμα, αν ένας ρεπόρτερ ρωτήσει πόσους επισκέπτες έχει κάποιο site ή ποια είναι η πιο δημοφιλής σελίδα του, μπορούμε να πάρουμε αυτά τα συγκεντρωτικά στατιστικά στοιχεία από τα δεδομένα που υπάρχουν στην βάση δεδομένων.
Το δεύτερο είναι μοναδικό στο Internet. Υπάρχουν συγκεκριμένοι providers που μπορούν να δημιουργήσουν cookies τα οποία να είναι ορατά σε πολλά sites. Το DoubleClick αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πολλές εταιρείες χρησιμοποιούν το DoubleClick για να εξυπηρετήσουν διαφημιστικά (ad banners) άλλων εταιρειών στα sites τους. Το DoubleClick μπορεί να τοποθετήσει μικρά (μεγέθους 1x1 pixels) αρχεία GIF στο site που να δίνουν την δυνατότητα στο DoubleClick να φορτώσει cookies στο μηχάνημά μας. Το DoubleClick μπορεί μετά να καταγράφει τις κινήσεις μας σε πολλά sites. Μπορεί να δει ακόμη και τα κείμενα αναζήτησης που γράφουμε στις μηχανές αναζήτησης (search engines). Επειδή μπορεί να συγκεντρώσει τόσες πολλές πληροφορίες για μας από πολλά sites, το DoubleClick μπορεί να σχηματίσει πολύ πλούσια προφίλ χρηστών. Μπορεί να είναι πάντα ανώνυμα, αλλά είναι πλούσια σε στοιχεία.
Το DoubleClick έκανε ένα βήμα παραπέρα. Προσπάθησε να συνδέσει αυτά τα στοιχεία με τα ονόματα και τις διευθύνσεις των χρηστών και μετά να τα πουλήσει. Αυτό θύμισε (και είναι) σε πολλούς κατασκοπεία και είναι αυτό που προκάλεσε την αναταραχή.
ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΜΕ ΝΑ ΚΑΤΑΤΑΞΟΥΜΕ ΤΑ COOKIES ΣΤΙΣ ΕΞΗΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ:
Cookies λειτουργικότητας
Αυτά τα cookies επιτρέπουν στην ιστοσελίδα να θυμάται τις επιλογές που κάνεις (όπως το όνομα χρήστη ή την περιοχή στην οποία βρίσκεσαι) και παρέχει πιο εξατομικευμένες λειτουργίες. Αυτά τα cookies μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να θυμούνται τις αλλαγές που έχεις κάνει στην ιστοσελίδα ή να χρησιμοποιηθούν για να παρέχουν υπηρεσίες που έχεις ζητήσει, όπως συνομιλία στο chat ή την χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Τα στοιχεία που συλλέγουν αυτά τα cookies μπορεί να γίνουν ανώνυμα και δεν έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν την περιήγησή σου καθώς και την δραστηριότητά σου σε άλλες ιστοσελίδες.
Αυτό βέβαια δεν είναι απόλυτο πως ισχύει όταν μιλάμε για μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και είναι ευνόητοι οι λόγοι. Όπως και να έχει, αυτού του είδους τα cookies χρησιμοποιούνται σχεδόν από όλες τις ιστοσελίδες στο διαδίκτυο και ιδιαίτερα από αυτές που έχουν επιλογή για login των χρηστών. Πρακτικά είναι χρήσιμα, καθώς θυμούνται επί μέρους επιλογές του χρήστη και είναι πράγματι μόνο προς διευκόλυνση των χρηστών. Παλιότερα, ίσως να το θυμούνται μερικοί, είχαμε δοκιμάσει στο φόρουμ του osarena, για ένα μικρό διάστημα, τα μηδενικά cookies και αυτό πρακτικά έφερε αρκετή σύγχυση και δυσκολία άμεσης πρόσβασης.
Τέλος πάντων, αυτού του είδους τα cookies είναι αποδεκτά και δεν έχουν κάτι πονηρό ή κατασκοπευτικό.
Cookies επιδόσεων
Αυτά τα cookies συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με το πώς οι επισκέπτες χρησιμοποιούν την ιστοσελίδα, για παράδειγμα ποιες σελίδες επισκέπτονται πιο συχνά και αν λαμβάνουν μηνύματα για σφάλματα από ιστοσελίδες. Αυτά τα cookies δεν συλλέγουν πληροφορίες που προσδιορίζουν τον επισκέπτη. Όλες οι πληροφορίες που συλλέγουν αυτά τα cookies είναι συγκεντρωτικές και, ως εκ τούτου, ανώνυμες. Χρησιμοποιούνται μόνο για να την βελτίωση του τρόπου λειτουργίας μιας ιστοσελίδας.
Τα συγκεκριμένα, τα χρησιμοποιούν κυρίως μεγάλες και εμπορικές ιστοσελίδες,προσωπικά δεν γνωρίζω καν αν υπάρχει κάτι τέτοιο στο osarena. Μα ούτε και αυτά είναι κακόβουλα cookies, καθώς η χρήση τους, όπου γίνεται έστω, βοηθάει στην καλυτέρευση της ιστοσελίδας.
"Απαραίτητα" Cookies
Τα εν λόγω cookies είναι απαραίτητα για την σωστή λειτουργία της ιστοσελίδας μας αλλά και για να έχεις την δυνατότητα να περιηγηθείς σε αυτήν και να χρησιμοποιείς τις δυνατότητές της, όπως πρόσβαση σε ασφαλείς περιοχές της ιστοσελίδας. Χωρίς αυτά τα cookies, κάποιες από τις υπηρεσίες και λειτουργίες της ιστοσελίδας (όπως καλάθι αγορών ή ηλεκτρονική πληρωμή), δεν μπορούν να παρασχεθούν.
Όπως είναι προφανές, αυτού του είδους τα cookies τα έχουν ιστοσελίδες με e-shops, πληρωμές και παροχές άλλων αντίστοιχων υπηρεσιών. Σαφώς και είναι απολύτως προσωποποιημένα.
Cookies στόχευσης / διαφήμισης
Αυτά τα cookies χρησιμοποιούνται για να παρέχουν διαφημίσεις πιο σχετικές με εσένα και τα ενδιαφέροντά σου. Χρησιμοποιούνται επίσης για την αποστολή στοχευμένης διαφήμισης ή προσφορών, προκειμένου να περιορίσουν τον αριθμό της προβαλλόμενης διαφήμισης, καθώς και για να βοηθήσουν στην μέτρηση της αποτελεσματικότητας των διαφημιστικών καμπανιών. Συνήθως τοποθετούνται για να θυμούνται την επίσκεψή σου σε μια ιστοσελίδα και μοιράζονται τις πληροφορίες αυτές με άλλα κανάλια μάρκετινγκ.
Είναι εμφανές πως μιλάμε για ένα spyware cookie που τα στοιχεία του δίνονται / μεταπωλούνται σε τρίτους και, δεδομένης της κατάστασης με την διασπορά στοιχείων μας στο διαδίκτυο, θα μπορούσαν - αν χρειαζόταν - να οδηγήσουν και σε ταυτοποίηση. Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, αυτό το διαθέτουν όλες οι εμπορικές σελίδες, αλλά και όχι μόνο, καθώς έχει αποδειχθεί πως υπάρχει και σε άλλου είδους ιστοσελίδες, όπως για παράδειγμα μεγάλες ειδησιογραφικές.
Πιο γενικά, θα λέγαμε πως υπάρχουν τρεις κεντρικές κατηγορίες:
- τα cookies χαμηλής διείσδυσης (τα αναγκαία).
- τα cookies μέτριας διείσδυσης (στοχευμένης διαφήμισης).
- τα cookies υψηλής διείσδυσης (τρίτα banners / αναδυόμενα παράθυρα, κλπ).
SPYWARES ΚΑΙ ADWARES;
Όπως φαίνεται δηλαδή, ορισμένα cookies αποτελούν καθαρά spywares και adwares, τα οποία εγκαθίστανται αυτόκλητα στον υπολογιστή μας, δηλαδή χωρίς εμείς να έχουμε ζητήσει κάτι τέτοιο, και παρακολουθούν συνεχώς και αδιαλείπτως όλες τις κινήσεις και τις προτιμήσεις μας στο Internet, ενημερώνοντας κατάλληλα τους δημιουργούς τους.
Η βασική αποστολή τους μ’ άλλα λόγια είναι να μας κατασκοπεύουν, εν αγνοία μας φυσικά. Εκτός, όμως, από την κατασκοπεία μπορεί να εμφανίζουν διάφορα διαφημιστικά μηνύματα, συνήθως σε ανεξάρτητα παράθυρα, τα λεγόμενα pop-ups, όπου το περιεχόμενο της διαφήμισης προσαρμόζεται αυτόματα στις προτιμήσεις του χρήστη-καταναλωτή. Αυτά τα προγράμματα αποκαλούνται πιο συγκεκριμένα adware. Τα προγράμματα spywares και adwares εγκαθίστανται συνήθως μαζί με άλλα προγράμματα που προσφέρονται δωρεάν (freeware). Και αυτά σίγουρα τα έχουν γνωρίσει καλά οι περισσότεροι χρήστες Windows.
Η ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Νομίζω δεν χρειάζεται ν' αναφέρουμε πως οι κυβερνήσεις δεν χρησιμοποιούν σωστά τους φόρους των πολιτών, αντί να κάνουν αυτά που πραγματικά χρειάζεται η κοινωνία. Γενικότερα δεν χρειάζεται να σημειώσουμε πως οι κυβερνήσεις είναι μια από τις μάστιγες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, επικαλούμενη την ιδιωτικότητα, έθεσε από το 2011 σ' εφαρμογή τον cookie-law (το νόμο για τα cookies) όπου κάθε σελίδα με domain της ένωσης θα πρέπει να ενημερώνει τους επισκέπτες της σχετικά με τα cookies, ώστε ο τελικός χρήστης να τα αποδεχτεί ή όχι, αποχωρώντας από την σελίδα. Πιο απλά, η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτεί οι οργανισμοί που τοποθετούν cookies μέσω των ιστότοπων στους υπολογιστές των επισκεπτών να αποκτούν την "συγκατάθεσή" τους μετά την παροχή σαφών και αναλυτικών πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο που τα cookies χρησιμοποιούνται στους ιστότοπους.
Πολύ σωστή απόφαση, για την ιδιωτικότητα των ανθρώπων
θα μπορούσε να πει κάποιος.
Και δεν θα διαφωνήσουμε σε αυτό, καθώς πράγματι θα μπορούσε να ήταν μια καλή πράξη, ΑΝ προηγουμένως είχε ασχοληθεί στα σοβαρά με την ιδιωτικότητα και σε ρεαλιστικά πλαίσια, καθώς τα υπέρ-αυξημένα δικαιώματα των εταιρειών τους επιτρέπουν να πράττουν αυθαίρετα. Αυτό όμως είναι κάτι που δεν το περιμένεις από κανένα κοινοβούλιο, σωστά;
Από την άλλη, αν δεχτούμε τα όσα γράφονται, αυτή η απόφαση της αποδοχής των cookies ανοίγει τον δρόμο για να σταθούν ταυτοποιήσεις ανθρώπων στα δικαστήρια, κάτι που ως τώρα είναι μια γκρίζα ζώνη και φυσικά άπαντες αυτοί που μαγειρεύουν τους νόμους, επιθυμούν μια άμεση λύση σε αυτό.
Ειδικότερα, η παράγραφος 5 του άρθρου 4 ν. 3471/2006, όπως αυτή τροποποιήθηκε από το ν. 4070/2012 ορίζει ότι η εγκατάσταση των cookies επιτρέπεται μόνο αν ο συνδρομητής ή χρήστης "έχει δώσει την συγκατάθεσή του μετά από σαφή και εκτενή ενημέρωση κατά την παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 2472/1997, όπως ισχύει"
Αυτό το σύστημα είναι γνωστό και ως "opt-in", σε αντιδιαστολή με το σύστημα «opt-out» που ίσχυε πριν από την τροποποίηση της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ και επέτρεπε την εγκατάσταση των "cookies" χωρίς την συγκατάθεση του συνδρομητή ή χρήστη, εφόσον ο τελευταίος έχει προηγουμένως ενημερωθεί και δεν έχει εναντιωθεί στην επεξεργασία.
Επομένως, σύμφωνα με τα παραπάνω, ο πάροχος μιας υπηρεσίας διαδικτύου (π.χ. ένα on-line κατάστημα) ή κάποιος τρίτος (π.χ. διαφημιστικό δίκτυο που προωθεί προϊόντα του μέσω της ιστοσελίδας ενός on-line καταστήματος) μπορεί να εγκαταστήσει ένα cookie, μόνο εφόσον έχει εξασφαλίσει την συγκατάθεση του συνδρομητή ή χρήστη μετά από προηγούμενη κατάλληλη ενημέρωσή του.
Η συγκατάθεση του συνδρομητή ή χρήστη μπορεί καταρχάς να δίδεται μέσω της ιστοσελίδας του παρόχου υπηρεσίας του διαδικτύου με χρήση κατάλληλων μηχανισμών (π.χ. με αναδυόμενα παράθυρα). Η αποδοχή των cookies μπορεί να γίνεται μία φορά για όλα τα cookies που εγκαθίστανται από τον ίδιο πάροχο υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας.
Εναλλακτικά, όπως αναφέρεται στον ν. 3471/2006:
η συγκατάθεση μπορεί να δίδεται και μέσω κατάλληλων ρυθμίσεων στον browser ή μέσω άλλης εφαρμογής.
Προσοχή: Η ρύθμιση αυτή ισχύει μόνο εφόσον ζητείται η συγκατάθεση του συνδρομητή ή χρήστη για κάθε cookie, ενώ δεν νοείται ως συγκατάθεση η εκ των προτέρων αποδοχή της λήψης cookies μέσω προεπιλεγμένων ρυθμίσεων του browser.
ΟΙ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ
Εξαίρεση από αυτόν τον κανόνα, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 4 ν. 3471/2006, τα cookies που εξαιρούνται είναι ουσιαστικά εκείνα που θεωρούνται τεχνικά απαραίτητα για την πραγματοποίηση της σύνδεσης στην ιστοσελίδα ή για την παροχή της υπηρεσίας διαδικτύου. Κάτι που προφανώς είναι απολύτως λογικό.
Όμως καθόλου λογική δεν είναι η επόμενη εξαίρεση που αφορά τα cookies από τα web-analytics, καθώς αυτή δεν εμπίπτει στην εξαίρεση της παρ. 5 του άρθρου 4 ν. 3471/2006, ακόμα και όταν αφορά αποκλειστικά την στατιστική ανάλυση της επισκεψιμότητας σε μία ιστοσελίδα. Αν και έχουν επισημανθεί οι κίνδυνοι χαμηλής ιδιωτικότητας (που δεν νομίζουμε να είναι χαμηλή), εν' τούτοις νομικά δεν είναι αναγκαία η συγκατάθεση του χρήστη. Λαμβάνοντας υπόψη πως η συντριπτική πλειοψηφία των ιστοσελίδων χρησιμοποιεί το Google Analytics, μπορούμε να κάνουμε κάποιες υποθέσεις. Η ενημέρωση του συνδρομητή ή χρήστη πρέπει να γίνεται με τον προσφορότερο κάθε φορά τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται η επαρκής πληροφόρηση πριν την αποθήκευση ή απόκτηση πρόσβασης στον τερματικό εξοπλισμό του.
ΟΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ
Σύμφωνα με αυτήν την νομοθεσία που έχει περάσει από τα κοινοβούλια όλων των χωρών της ΕΕ, προβλέπεται:
Μια γενική ενημέρωση στους γενικούς όρους συναλλαγών ή χρήσης της υπηρεσίας, αλλά και η ενημέρωση που περιλαμβάνεται στην πολιτική ιδιωτικότητας, η οποία είναι συνήθως μακροσκελής και περιλαμβάνει διάφορα άλλα θέματα για την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, δεν θεωρείται επαρκής υπό την παραπάνω έννοια. Αντίθετα, η ενημέρωση πρέπει να αναρτάται σε εμφανές σημείο στην ιστοσελίδα και να είναι ειδική για κάθε περίπτωση.
Αν δεν γνωρίζετε πώς να το κάνετε, μπορείτε να κατεβάσετε το Ανοιχτού Κώδικα, Cookie Consent και να το εισαγάγετε στον κώδικα της σελίδας σας, στο σημείο που σας λέει: [DOWNLOAD].
Προκειμένου να συμμορφωθούν με αυτό, οι ιστοσελίδες σας, θα ήταν σωστό να προβείτε σε τέσσερα βήματα:
1. Προσδιορίστε τα cookies και άλλες τεχνολογίες παρακολούθησης που χρησιμοποιούνται μέσω αυτού του ιστότοπου, τους σκοπούς που επιτελούν και τις σχετικές πληροφορίες, όπως η λήξη τους και εάν είναι cookies αρχικού κατασκευαστή ή άλλου τρίτου.
2. Αξιολόγηση τoυ βαθμού διείσδυσης των συγκεκριμένων cookies, σε σχέση με την προστασία του ιδωιτικού απορρήτου που αναμένουν οι επισκέπτες με βάση τις πληροφορίες που συλλέγονται στο (1) ανωτέρω.
3. Παροχή σαφών και αναλυτικών πληροφοριών σχετικά με τα cookies του ιστότοπου με το κατάλληλο επίπεδο γνωστοποίησης αναλόγως με την διείσδυση κάθε cookie (θα πρέπει εδώ, να δίνετε ένα link με τον Πίνακα ρυθμίσεων cookies της σελίδας σας).
4. Χρήση κατάλληλης στρατηγικής για την απόκτηση συγκατάθεσης για τα cookies στον ιστότοπο, λαμβάνοντας υπόψη την χρήση και την διείσδυσή τους. Ορισμένοι τύποι cookies ενδέχεται να πληρούν τις προϋποθέσεις εξαίρεσης που προβλέπονται από τον νόμο και σε αυτήν την περίπτωση, η συγκατάθεση δεν θα απαιτείται για αυτά τα cookies.
Η κατάλληλη στρατηγική συγκατάθεσης θα εξαρτηθεί από την διείσδυση των cookies, λαμβάνοντας υπόψη:
- ποιον εξυπηρετούν τα cookies (δηλαδή τον αρχικό κατασκευαστή ή τρίτους)
- ποια δεδομένα συλλέγουν τα cookies
- ποιους σκοπούς ικανοποιούν
- πόσον καιρό διαρκούν
- την φύση της ιστοσελίδας μέσω της οποίας χρησιμοποιούνται.
Γνωστοποιήσεις cookies ανά τύπο και όχι ανά ταυτότητα: Λαμβάνοντας υπόψη το σημαντικό αριθμό των cookies που χρησιμοποιούνται μέσω των ιστότοπων, τα cookies ομαδοποιούνται ανά κατηγορία (για παράδειγμα, «τα διαφημιστικά cookies», «τα analytics cookies»). Έτσι οι γνωστοποιήσεις cookies είναι πιο απλές και πιο σαφείς για να τις κατανοήσουν οι καταναλωτές.
Καλό θα ήταν να είχατε και μια τέτοια διευκρίνηση:
Αυτός ο ιστότοπος ενδέχεται να περιέχει συνδέσμους ή αναφορές σε άλλους ιστότοπους. Πρέπει να γνωρίζετε ότι δεν ελέγχουμε τα cookies / τις τεχνολογίες παρακολούθησης άλλων ιστότοπων και αυτή η Πολιτική σχετικά με τα cookies δεν ισχύει σε αυτούς τους ιστότοπους.
Η ΕΡΕΥΝΑ
Ωστόσο μια ευρωπαϊκή έρευνα, η Cookie Sweep, που διεξήχθη τους πρώτους μήνες του 2015, στην οποία συμμετείχε και η ελληνική Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μετά από έρευνα σε 30 δημοφιλή ελληνικά σάιτ από τους τομείς του ηλεκτρονικού εμπορίου, του ηλεκτρονικού Τύπου και των δημοσίων υπηρεσιών, διαπιστώθηκε ότι - όπως ανάφερε η κ. Γεωργία Παναγοπούλου, ειδική επιστήμονας της Αρχής:
Η εξέτασή τους έδειξε πως για περίπου έναν στους τρεις ιστότοπους στην χώρα μας η έννοια της προστασίας της ιδιωτικότητας μοιάζει να είναι παντελώς άγνωστη, καθώς το 31% δεν δίνει στους επισκέπτες καμία απολύτως πληροφορία για τα "ψηφιακά μπισκότα" του. Όσον αφορά τους υπόλοιπους ιστότοπους, αρκετοί απλώς ενημερώνουν τον χρήστη για το ότι χρησιμοποιούν cookies και τον παραπέμπουν στις ρυθμίσεις του browser – χωρίς όμως να του επιτρέπουν να επιλέξει κάποια από αυτά ή ακόμη και κανένα, όπως προβλέπει ο νόμος. Επομένως, από τα 30 sites του δείγματος, στην πραγματικότητα ελάχιστα ζητούν την άδεια των επισκεπτών για τα cookies που θα εγκαταστήσουν.
Η έρευνα έτρεξε επίσης στην Τσεχία, στην Δανία, στην Γαλλία, την Ολλανδία, στην Σλοβενία, στην Ισπανία και στην Βρετανία, βάζοντας στο "μικροσκόπιο" συνολικά 478 ιστότοπους. Κατά μέσο όρο, το 26% από αυτούς δεν δίνουν καμία πληροφορία για τα "ψηφιακά μπισκότα" τους, ένα νούμερο που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην Τσεχία, όπου το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 76%. Στην επόμενη θέση βρίσκεται η Ελλάδα και η Γαλλία, με 31%, ενώ στον αντίποδα μόλις το 6% των βρετανικών σάιτ αφήνουν τους επισκέπτες τους στο απόλυτο σκοτάδι.
Όμως η έρευνα Cookie Sweep, αν την θεωρήσουμε αντικειμενική, έδειξε και κάποια άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία:
Παρόλο που τα ελληνικά σάιτ υστερούν αρκετά στην ενημέρωση αναφορικά με τα cookies που χρησιμοποιούν, και πολύ περισσότερο στη λήψη συγκατάθεσης από τους επισκέπτες τους πριν τα εγκαταστήσουν σε υπολογιστές και έξυπνες συσκευές, η έρευνα έδειξε πως ο τρόπος με τον οποίο αξιοποιούν τα "ψηφιακά μπισκότα" δεν είναι τόσο επιθετικός όσο στο εξωτερικό. Κατ’ αρχάς, σύμφωνα με την Cookie Sweep, ο μέσος όρος αποθηκεύσιμων αρχείων ανά ελληνικό ιστότοπο είναι 14,3, το μικρότερο νούμερο μετά την Σλοβενία (5,5) και αρκετά χαμηλότερο από τον μέσο όρο που προέκυψε για όλα τα σάιτ (sites) της έρευνας (28,9). Στην πρώτη θέση βρίσκονται τα βρετανικά σάιτ, με μέσο όρο 44,2, τα οποία μάλιστα έχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο στους διαδικτυακούς τόπους που εγκαθιστούν πάνω από 100 cookies. Από τα 22 σάιτ (sites) που βρέθηκαν στην έρευνα, τα 10 προέρχονται από την Αγγλία και κανένα από Ελλάδα. Από τις τρεις κατηγορίες οι οποίες εξετάσθηκαν στην Cookie Sweep, στα "ψηφιακά μπισκότα" φαίνεται πως έχει ιδιαίτερη... έφεση ο ψηφιακός Τύπος.
Πρακτικά λοιπόν, βλέπουμε πως είναι αδύνατο αυτό το πράγμα να μπορέσει να λειτουργήσει πλήρως, εκτός αν το ζητούμενο είναι να υποψιαστεί ο κάθε επισκέπτης βλέποντας την σχετική ένδειξη αποδοχής. Λαμβάνοντας όμως υπόψη μια μεγάλη πλειοψηφία χρηστών που κλωνοποιείται κυρίως σε χρήστες Windows, το: click > next και το ΟΚ, όπου να είναι, αντιλαμβανόμαστε πως δεν θα έχει και ιδιαίτερα αποτελέσματα.
ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ COOKIE
Όπως αναφέραμε, τα cookies, δεν είναι προγράμματα, αλλά δίνουν την δυνατότητα σε μια ιστοσελίδα να δημιουργεί έναν μοναδικό αριθμό αναγνώρισης (ID number) για τον κάθε επισκέπτη και να αποθηκεύσει αυτόν τον ID αριθμό στο μηχάνημα του κάθε χρήστη χρησιμοποιώντας ένα αρχείο cookie. Αυτά τα μικρά αρχεία αποθηκεύονται στους σκληρούς μας δίσκους, στον προσωπικό φάκελο χρήστη (το σημείο διαφέρει ανάλογα το λειτουργικό σύστημα και τον browser). Το κάθε αρχείο σ’ αυτόν τον φάκελο είναι ένα αρχείο κειμένου (text file) που περιέχει ζευγάρια ονόματος-τιμής και υπάρχει ένα μόνο αρχείο για το κάθε web site που έχει τοποθετήσει cookies στο μηχάνημά μας. Μπορούμε να δούμε ποιο web site τοποθέτησε το αρχείο στο μηχάνημά μας βλέποντας το όνομα του αρχείου αν και αυτή η πληροφορία υπάρχει και μέσα στα περιεχόμενα του αρχείου.
Για παράδειγμα, η ιστοσελίδα: tade.com, μόλις την επισκεφτούμε, θα τοποθετήσει ένα cookie στο μηχάνημά μας, το αρχείο του οποίου περιέχει τις εξής πληροφορίες :
session-id-time 1106553600 tade.com/
Βλέπουμε πως το site tade.com αποθήκευσε στο μηχάνημά μας ένα μόνο ζευγάρι ονόματος-τιμής. Το όνομα του ζευγαριού είναι session-id-time και η τιμή του είναι 1106553600. Την πρώτη φορά, που επισκέφθηκαμε το site tadecom, μας εκχώρησε μια μοναδική τιμή ID και την αποθήκευσε στο μηχάνημά μας. Ίσως να υπάρχουν κι άλλες τιμές αποθηκευμένες στο αρχείο εκτός από τις παραπάνω. Τα περιεχόμενα του αρχείου cookie που το tade.com έχει δημιουργήσει στο μηχάνημά μας είναι τα εξής:
session-id-time
1106553600
tade.com/
session-id
103-9488242-3284632
tade.com/
ubid-main
077-8957934-9990128
tade.com/
Η μεγάλη πλειοψηφία των sites αποθηκεύει ένα μόνο κομμάτι πληροφορίας, ένα user ID, στο μηχάνημά μας. Αλλά ένα site μπορεί να αποθηκεύσει πολλά ζευγάρια ονόματος-τιμής. Ένα ζευγάρι ονόματος-τιμής (name-value pair) είναι απλά ένα ονοματισμένο κομμάτι δεδομένων. Δεν είναι ένα πρόγραμμα και δεν μπορεί να κάνει απολύτως τίποτα. Ένα web site μπορεί να ανακτήσει μόνο τις πληροφορίες που αυτό έχει τοποθετήσει στο μηχάνημά μας, και όχι τις πληροφορίες από τα άλλα αρχεία cookies, ούτε άλλες πληροφορίες από το μηχάνημά μας.
ΕΑΝ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΔΕΧΤΕΙΤΕ ΤΑ COOKIES
Μπορεί να έχει τύχει κάποιες φορές ένα site να σας δίνει μήνυμα πως δεν μπορείτε να δεχτείτε τα cookies του. Οι πιθανοί λόγοι μπορεί να είναι οι εξής:
- Έχετε απενεργοποιήσει την υποστήριξη cookies στον browser που χρησιμοποιείτε.
- Η ημερομηνία του υπολογιστή σας είναι λάθος.
- Ο browser που χρησιμοποιείτε δεν υποστηρίζει καθόλου cookies.
ΔΙΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΤΑ COOKIES;
Τα cookies διαγράφονται. Αν έχει τύχει (συνήθως σε εταιρικά περιβάλλοντα) να έχετε ένα πρόβλημα με τον browser σας και καλέσετε την τεχνική υποστήριξη, πιθανότατα το πρώτο πράγμα που θα αας ζητήσουν θα είναι να διαγράψετε όλα τα προσωρινά αρχεία Internet που υπάρχουν στο μηχάνημά σας. Αν το κάνουμε αυτό, θα χάσουμε όλα τα αρχεία των cookies. Όταν επισκεφθούμε αργότερα ένα site ξανά, αυτό το site θα νομίζει ότι είμαστε ένας καινούργιος χρήστης και θα μας εκχωρήσει ένα καινούργιο cookie. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην είναι σωστές οι πληροφορίες που έχει το site σχετικά με τους νέους και τους παλιούς χρήστες αλλά θα είναι δύσκολο και για μας να επαναφέρουμε τις ήδη αποθηκευμένες προτιμήσεις.
Αυτός είναι ένας λόγος που πολλά sites μας ζητάνε να κάνουμε εγγραφή (registration) μ’ ένα user name και ένα password, οπότε μπορούμε να κάνουμε login και να επαναφέρουμε τις προτιμήσεις μας ακόμη κι αν χάσουμε το δικό μας αρχείο cookie. Αν οι τιμές των προτιμήσεων αποθηκεύονται απευθείας στο μηχάνημα του χρήστη, τότε είναι αδύνατη η επαναφορά τους. Αυτός είναι ο λόγος που πολλές ιστοσελίδες αποθηκεύουν τώρα όλες τις πληροφορίες σχετικά με τον χρήστη σε μια κεντρική βάση δεδομένων και μόνο μια τιμή για το ID στο μηχάνημα του χρήστη.
H διαγραφή των cookies - συγκεκριμένων ή όλων - μπορεί να γίνει μέσα από τις ρυθμίσεις των σύγχρονων browsers πολύ εύκολα και με ελάχιστα κλικ, ενώ υπάρχει και η επιλογή για εκκαθάριση όλων των cookies μόλις κλείνετε τον browser σας. Αυτό βέβαια, κανονικά, θα πρέπει να γίνεται και μέσω του Private Browsing (δείτε πώς).
Στις ιστοσελίδες τους, οι πιο μεγάλοι και συχνά χρησιμοποιούμενοι browers αναφέρουν τις οδηγίες και στα ελληνικά.
Για παράδειγμα:
- Οι οδηγίες για τον Firefox
- Οι οδηγίες για τον Chrome και Chromium
- Οι οδηγίες για τον Internet Explorer
- Oι οδηγίες για Opera
Στο περίπου, οι ίδιες οδηγίες είναι και για παράγωγους browsers, μα και για άλλους μικρότερους.
[δείτε επίσης: Πώς να διαγράψετε τα Flash Cookies από το σύστημά σας]
ADDONS
Υπάρχουν όμως και διάφορα addons για τους browsers τα οποία κάνουν αυτήν την δουλειά, όπως για παράδειγμα τα: BetterPrivacy για Firefox και το Click&Clean, για Chrome/ium μα και άλλα που, με μια αναζήτηση (για cookies) στην σελίδα με τα πρόσθετα του browser σας, θα τα εντοπίσετε.
Συνοπτικά λοιπόν θα λέγαμε ότι ο βασικός τρόπος που σας επιτρέπει να έχετε έλεγχο των cookies είναι οι ρυθμίσεις του browser που χρησιμοποιείτε, οι οποίες πρέπει να είναι τέτοιες ώστε να μην επιτρέπουν την εξ αρχής αποδοχή των cookies και να ζητούν την ενεργό επιλογή σας για κάθε εγκατάσταση. Βέβαια, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι εφόσον έχετε απενεργοποιήσει την αποδοχή cookies, ενδέχεται να έχετε περιορισμένη πρόσβαση σε μερικές από τις υπηρεσίες ή λειτουργίες που παρέχονται από κάποιον διαδικτυακό τόπο. Είναι επίσης χρήσιμο αν δεν έχετε εμπειρία, να εγκαταστήσετε κάποιο από τα πρόσθετα (add-ons ή plug-ins) διαχείρισης cookies που είναι διαθέσιμα για τον browser σας, ώστε να αποκτήσετε μεγαλύτερο έλεγχο στο πότε αυτά εγκαθίστανται.
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει πάντα να γνωρίζετε ότι η εγκατάσταση των cookies επιτρέπεται μόνο εφόσον έχετε προηγουμένως συναινέσει προς αυτό και αφού έχετε ενημερωθεί επαρκώς (π.χ. από την ιστοσελίδα που έχετε επισκεφτεί).
ΤΑ INTERNET PASSPORTS
Φυσικά έχουν αναπτυχθεί διάφορες τεχνολογίες που χρησιμοποιούν και οι browsers, τα Internet Passports, τα οποία είναι διάφορες τεχνολογίες που έχουν δημιουργηθεί με απώτερο σκοπό την διαφύλαξη του προσωπικού απορρήτου των χρηστών του Διαδικτύου. Με τα Internet Passports οι χρήστες έχουν την δυνατότητα να ελέγχουν, αυτοί, ποιες προσωπικές τους πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες στα Web sites καθώς και πώς αυτές θα χρησιμοποιηθούν.
Μερικές από τις πιο γνωστές τεχνολογίες Internet Passports είναι οι εξής:
- P3P (Platform for Privacy Preferences)
- ICE (Internet Content and Exchange standard)
- OPS (Open Profiling Standard)
ΤΟ COOKIESOK
Αυτό το αναφέρουμε ξεχωριστά, καθώς είναι ιδιαίτερη προσπάθεια και επικεντρώνεται απόλυτα στο θέμα των cookies και της νομοθετικής ευρωπαϊκής διάταξης και αυτό φαίνεται και από το moto του ακόμα:
Because the web was better before the cookielaw!
δηλαδή:
Επειδή το διαδίκτυο ήταν καλύτερο πριν από την νομοθεσία για τα cookies!
Το 2011 λοιπόν, όπως προείπαμε, και συγκεκριμένα την 26 Μαΐου 2011, τέθηκε σε ισχύ ο νόμος για τα cookies. Έτσι, πλέον, χιλιάδες ιστοσελίδες ζητάνε την άδειά σας προκειμένου να τοποθετήσουν cookies.
Το CookiesOK είναι ένα πρόσθετο (plugin) του browser σας που ως στόχο έχει να επανορθώσει όσο το δυνατόν την ζημιά της αυτόματης «αποδοχής» των cookies.
Αυτό που κάνει ουσία το CookiesOK είναι να ανιχνεύει και να χειρίζεται τα συνήθη scripts (δέσμες ενεργειών) που χρησιμοποιούν τα cookies, όπως τα CookieCuttr και CookieGuard. Δεδομένου όμως ότι - σαφέστατα - αυτό δεν αρκεί, όπως λένε χαρακτηριστικά:
Χρησιμοποιούμε και μια βάση δεδομένων που περιέχει συγκεκριμένες οδηγίες του domain για το CookiesOK.
Και, προκειμένου να δείξουν πόσο καλά κάνει την δουλειά του το CookiesOK και πόσο αποτελεσματικό θέλουν να είναι, τονίζουν:
Αν δείτε ότι κάποιο site (ιστοσελίδα) δεν επηρεάζεται, παρακαλούμε ενημερώστε μας στο info@cookiesok.com έτσι ώστε να μπορούμε να την προσθέσουμε στην βάση δεδομένων μας.
Αυτό είναι διαθέσιμο σαν addon για τους Firefox, Chrome/Chromium και Opeara και μπορείτε ανάλογα τον browser σας, να το εγκαταστήσετε από την ιστοσελίδα με τα addons του browser σας, τα links των οποίων υπάρχουν στην κεντρική ιστοσελίδα του πρόσθετου: [INSTALL].
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Με όλα αυτά, ελπίζαμε να λύθηκαν πολλές απορίες σχετικά με τα cookies και την υπάρχουσα νομοθεσία γι' αυτά, αλλά και να δόθηκαν σαφείς λύσεις αντιμετώπισής τους, όπου χρειάζεται. Το μόνο βέβαιο είναι πως δεδομένης της κατάστασης, όσες και όσοι έχετε blog/site με ελληνικό ή άλλο domain της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να προσαρμόσετε την σελίδα σας, έχοντας την σχετική ειδοποίηση / επιλογή, όπως αναφέραμε πιο πάνω.
Το αν αυτό είναι σωστό και αν αρκεί ή το πώς θα εφαρμοστεί, λαμβάνοντας υπόψη πως η τεχνολογία τρέχει και οι τακτικές παρακολούθησης είναι υπέρ-εξελιγμένες, είναι μια άλλη υπόθεση, αν και η απάντηση είναι προφανής.
